Θα σε ενδιέφερε να μάθεις τις βασικές αρχές της Ενεργειακής Αναβάθμισης παίζοντας;
Ξεκίνα το παιχνίδι τραβώντας....
Εδώ!
Θες να βοηθήσεις τους γονείς σου να εξοικονομήσουν χρήματα?
Προσπάθησε να με κλικάρεις.
Tip: Το παρακάτω ερωτηματολόγιο θα σε βοηθήσει στις γνώσεις σου.
1. Γνωρίζεις για τα οφέλη από την αντικατάσταση των κουφωμάτων με νέα υψηλής ενεργειακής απόδοσης;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Μία από τις βασικότερες αιτίες για την απώλεια ενέργειας στο σπίτι μας είναι τα παλιά κουφώματα. Τα παλιά παράθυρα και οι πόρτες είναι οι κύριες πηγές που ευθύνονται για την απώλεια θερμότητας, κατά τη χειμερινή περίοδο, και την απώλεια ψύξης, κατά την καλοκαιρινή, που σύμφωνα με μελέτες, μπορεί να φτάσει το 35%. Οι απώλειες μπορούν να περιοριστούν σημαντικά και να εξοικονομούμε χρήματα από τους λογαριασμούς ενέργειας, εάν αντικαταστήσουμε τα παλιά κουφώματα με νέα υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Η αντικατάσταση των παλιών κουφωμάτων, εκτός από τη σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας, προσφέρει: 1) Θερμομόνωση. 2) Ηχομόνωση. 3) Μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος του κτιρίου. 4) Βελτίωση ποιότητας διαμονής. 5) Αύξηση στην τιμή μεταπώλησης, ή ενοικίασης.
Εικόνα 1: Μεταφορά ενέργειας μέσω των κουφωμάτων. Το χειμώνα χάνεται θερμότητα από μέσα προς τα έξω, ενώ το καλοκαίρι εισέρχεται θερμότητα από το ζεστό εξωτερικό περιβάλλον.
Για την επιλογή των Νέων Υψηλής Απόδοσης Κουφωμάτων δίνουμε προσοχή στους παρακάτω συντελεστές:
Συντελεστής θερμοπερατότητας παραθύρου Uw
Το Uw είναι ο ενεργειακός δείκτης όλου του κουφώματος που δείχνει τι ενέργεια πρέπει να ξοδέψουμε για να αντικαταστήσουμε τις θερμικές απώλειες που υφίστανται από το κούφωμα. Η μονάδα μέτρησης είναι W/m2K που σημαίνει πόσα W ενέργειας απαιτούνται για κάθε m2 παραθύρου με διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ εσωτερικού χώρου και εξωτερικού χώρου 1 βαθμού Κelvin, ή 1οC.
Για να επιτευχθεί χαμηλός Uw απαιτείται ένα πλαίσιο με θερμοδιακοπή και 2 ή περισσότερα τζάμια με επίστρωση χαμηλής εκπομπής. Στα Κτίρια Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης (nZEBs) ο συντελεστής Uw πρέπει να είναι μικρότερος από το 1,4W/m2K για την μείωση των απωλειών θερμότητας.
Εικόνα 2: Διπλοί και τριπλοί υαλοπίνακες κουφώματος. Εκτός από την εξαιρετική θερμομόνωση, οι τριπλοί υαλοπίνακες προσφέρουν επίσης πολύ υψηλή ηχομόνωση Συντελεστής ηλιακών κερδών/ g value
Ο συντελεστής ηλιακού θερμικού κέρδους του κουφώματος gw εκφράζει τη μέση τιμή του λόγου της ηλιακής ακτινοβολίας που περνά από την επιφάνεια του κουφώματος προς την ηλιακή ακτινοβολία που προσπίπτει σε αυτό. Όταν η απαίτηση για ψύξη είναι μικρή, είναι θεμιτό ο υαλοπίνακας να αφήνει μεγαλύτερο ποσοστό ηλιακής ακτινοβολίας να περνάει στο χώρο, για τη μείωση των φορτίων θέρμανσης τον χειμώνα και για την αύξηση του επιπέδου του φυσικού φωτισμού. Σε χώρους που έχουν άμεση και πολύωρη έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία απαιτείται χαμηλός συντελεστής (<40%) ηλιακών κερδών για την αποφυγή της υπερθέρμανσης.
Βαθμός αεροστεγανότητας
H αεροστεγανότητα ενημερώνει για το πόσα m³ αέρα μπαίνουν από το άνοιγμα. Συμμετέχει στον υπολογισμό της παροχής νωπού αέρα που εισέρχεται αθέλητα στο κτήριο και συνεπώς στον υπολογισμό των θερμικών απωλειών λόγω αερισμού. Η κατηγορία 4, συνεπάγεται υψηλή αεροστεγανότητα και μειωμένες εισροές και διαφυγές αέρα και συνεπώς μείωση των απωλειών θερμότητας.
2. Γνωρίζεις τι είναι οι αντλίες θερμότητας;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Οι Αντλίες Θερμότητας ονομάζονται έτσι διότι "αντλούν" θερμότητα από μία ψυχρή πηγή (εξωτερικό περιβάλλον το χειμώνα ή ψυχόμενος χώρος το καλοκαίρι) και με τη βοήθεια ενός ψυκτικού μέσου την αποβάλλουν σε μία θερμή πηγή (θερμαινόμενος χώρος το χειμώνα ή εξωτερικό περιβάλλον το καλοκαίρι). Επειδή «επιβάλλουν» μία ροή θερμότητας από το ψυχρότερο προς το θερμότερο περιβάλλον, που είναι αντίθετη προς τη «φυσική ροή» θερμότητας (που είναι από το θερμότερο προς το ψυχρότερο), απαιτούν την κατανάλωση ενός ποσού ενέργειας (συνήθως ηλεκτρικής) για να συντηρήσουν τη λειτουργία τους.
Χαρακτηρίζονται από το συντελεστή συμπεριφοράς για τη θέρμανση (COP) και για τη ψύξη (EER), που εκφράζουν το λόγο της ενέργειας που «παίρνουμε ή ωφελούμαστε» προς την ενέργεια που «καταναλώνουμε». Στις αντλίες θερμότητας η ενέργεια που «παίρνουμε» προέρχεται κατά 70 % από το εξωτερικό περιβάλλον και κατά 30 % από την ενέργεια που «καταναλώνουμε». Αυτό είναι το στοιχείο που φέρνει τις αντλίες θερμότητας στις πρώτες θέσεις επιλογής ως σύστημα θέρμανσης.
Ωστόσο, οι αντλίες θερμότητας αποτελούν την οικονομικότερη λύση όταν υπάρχει ανάγκη για συνεχή θέρμανση (π.χ. 24 ώρες το 24ωρο). Η (σημαντική) αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από τη λειτουργία της αντλίας θερμότητας ανεβάζει την κλίμακα στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Ένα διαμέρισμα που χρησιμοποιεί μία αντλία θερμότητας μπορεί να δει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας να διπλασιάζεται. Ωστόσο, αν τοποθετήσεις αντλία θερμότητας και τη συνδυάσεις με ένα φωτοβολταϊκό σύστημα για να παράγεις εσύ την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει η αντλία θερμότητας, μπορεί να απαλλαγείς από το επιπλέον κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος και να προστατευτείς από μελλοντικές αυξήσεις. Μπορεί δηλαδή να έχεις ακόμα και δωρεάν θέρμανση!
Ο συνδυασμός αντλιών θερμότητας με μικρές εφαρμογές ΑΠΕ για την παραγωγή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας είναι ένας εξαιρετικός τρόπος – οικονομικός και περιβαλλοντικά σωστός – για να καλύψεις τις ανάγκες σου για θέρμανση και να εκμηδενίσεις το κόστος θέρμανσης.
Εικόνα 3: Ο συνδυασμός αντλίας θερμότητας με φωτοβολταϊκό σύστημα συμβάλλει στην μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος και σε μια βιώσιμη επιλογή για την μείωση των εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα.
3. Γνωρίζεις πως μπορεί να παραχθεί Ζεστό Νερό Χρήσης (ΖΝΧ) στο σπίτι ή στο σχολείο σου με τρόπο φιλικό για το περιβάλλον;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
ΖΝΧ είναι το νερό που ζεσταίνουμε για να το χρησιμοποιήσουμε σε διάφορες καθημερινές χρήσεις, είτε αυτές είναι οικιακές (πλύσιμο, καθαρισμός, μαγείρεμα κ.ά.) είτε είναι χρήσεις για μεγάλα κτίρια π.χ. νοσοκομεία, ξενοδοχεία κ.ά.
Τα θερμικά ηλιακά συστήματα υποβοήθησης θέρμανσης χώρων και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης (Ηλιοθερμικά Συστήματα) είναι ιδιαίτερα γνωστά σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες και τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα. Tα ηλιοθερμικά συστήματα συλλέγουν ηλιακή ακτινοβολία και την μετατρέπουν σε θερμική ενέργεια η οποία ζεσταίνει το νερό για την κάλυψη των καθημερινών αναγκών για ζεστό νερό χρήσης και θέρμανση.
Υπάρχουν διάφορα είδη ηλιοθερμικών συστημάτων και η διαφορά τους έγκειται στο βαθμό θερμότητας που μπορούν να παράξουν. Η απλούστερη μορφή ηλιακού συστήματος είναι ο ηλιακός θερμοσίφωνας, ο οποίος ζεσταίνει απ' ευθείας μόνο νερό χρήσης και έχει ενσωματωμένο το δοχείο νερού.
Εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των τιμών του πετρελαίου θέρμανσης, της ανάγκης για εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς και της καθιέρωσης του Κανονισμού Ενεργειακής Αποδοτικότητας των Κτιρίων, η χρήση των ηλιακών συστημάτων αυξάνεται.
Ορισμένα από τα πλεονεκτήματα των θερμικών ηλιακών συστημάτων είναι:
1. Ζεστό νερό χρήσης σχεδόν δωρεάν. Μία τυπική οικιακή εγκατάσταση εξοικονομεί περίπου 1400 kWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως. Αυτή η ποσότητα ενέργειας αντιστοιχεί σε τουλάχιστον 70% των ετήσιων αναγκών μίας τετραμελούς οικογένειας σε ζεστό νερό χρήσης.
2. Άμεση παροχή ζεστού νερού στη βρύση (ιδιαίτερα στις εγκαταστάσεις που συνδέονται με το σύστημα θέρμανσης)
3. Οικονομικό όφελος για τον χρήστη. Στη διάρκεια ζωής του συστήματος ο χρήστης όχι μόνο παίρνει πίσω τα χρήματά του αλλά έχει και σημαντικό οικονομικό όφελος.
4. Σε συνδυασμό με πλυντήρια (πιάτων και ρούχων) τεχνολογίας Hot Fill (σύνδεσης με την παροχή ζεστού νερού) η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας και χρημάτων είναι σημαντική.
5. Προστασία του περιβάλλοντος (με χρήση «πράσινης» ηλιακής ενέργειας).
Εικόνα 4: Ηλιακοί θερμοσίφωνες που τοποθετούνται σε στέγες κτιρίων.Εικόνα 5: Ηλιακοί συλλέκτες σε ταράτσα κτιρίου.
4. Γνωρίζεις για τα οφέλη της θερμομόνωσης στα κτίρια;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Οι θερμικές απώλειες σε ένα κτίριο προκαλούνται από τη μετάδοση της θερμότητας του αέρα ενός εσωτερικού χώρου προς την ατμόσφαιρα ή προς ψυχρότερους γειτονικούς χώρους ή/και αντίστροφα. Είναι γνωστό ότι, ανάμεσα σε δύο σώματα με διαφορετικές θερμοκρασίες, προκαλείται μία συνεχής ροή θερμότητας από το θερμότερο προς το ψυχρότερο, κάτι που συμβαίνει το χειμώνα από το εσωτερικό του κτιρίου προς τον εξωτερικό κρύο αέρα, αλλά και το καλοκαίρι, από τον εξωτερικό θερμό αέρα προς το δροσερότερο εσωτερικό του κτιρίου. Αυτή η ροή θερμότητας είναι αδύνατο να εμποδιστεί τελείως και μπορεί, μόνο, να περιοριστεί ως προς την ένταση και τη διάρκειά της. Αυτό γίνεται κατορθωτό με την θερμομόνωση του κτιρίου η οποία επιβραδύνει την ταχύτητα ανταλλαγής θερμότητας μέσα από τις επιφάνειες (τοίχους, στέγες, πατώματα, κουφώματα) που χωρίζουν περιοχές ή χώρους διαφορετικής θερμοκρασίας.
Σήμερα όπου οι κτιριακές κατασκευές είναι περισσότερο σύνθετες και ελαφρότερες από τα παραδοσιακά πέτρινα κτίρια του παρελθόντος, την προστασία από τις θερμικές μεταβολές ανέλαβαν τα διάφορα τεχνητά συστήματα ελέγχου, όπως η κεντρική θέρμανση και ο κλιματισμός. Η κατανάλωση ενέργειας για την λειτουργία τους δεν αποτελούσε πρόβλημα, μέχρι την Ενεργειακή Κρίση. Οι ενεργειακές πηγές – ουσιαστικά το πετρέλαιο – έπαψαν να είναι φτηνές και όλοι συνειδητοποιούμε πλέον τη μεγάλη σημασία της θερμομόνωσης στην εξοικονόμηση ενέργειας.
Όλα τα κτίρια που κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα μετά το 1980 είναι μονωμένα βάσει του Κανονισμού Θερμομόνωσης, όμως σχεδόν όλα τα κτίρια που έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980 (σχεδόν το 82% των κτιρίων στην Ελλάδα) δεν έχουν μόνωση.
Τα υλικά που κάνουν θερμομόνωση, είναι πάντα ελαφρά υλικά που έχουν εγκλωβίσει στη μάζα τους ακίνητο αέρα. Ο ακίνητος αέρας είναι το πλέον θερμομονωτικό στοιχείο στη φύση και αυτό εκμεταλλεύονται όλα αυτά τα υλικά.
Η θερμομόνωση πρέπει να τοποθετείται στις εξής επιφάνειες:
1. Στα τοιχία του υπογείου.
2. Στην pilotis (πυλωτή του κτηρίου) ώστε να μην κρυώνει (κυρίως) το δάπεδο του πρώτου ορόφου.
3. Στην ταράτσα. Η θερμομόνωση της ταράτσας προστατεύει τόσο από τη ζέστη του καλοκαιριού και το πύρωμα της πλάκας από τον ήλιο, όσο και από το κρύο του χειμώνα. Μην ξεχνάμε ότι ο ζεστός αέρας ανεβαίνει προς τα πάνω και ένα διαμέρισμα στον τελευταίο όροφο ή μια δίχως θερμομόνωση ταράτσα, αποτελεί σημαντική ενεργειακή απώλεια. Όσο και να ζεσταίνουμε το χώρο, η ζέστη διαφεύγει από τη μη θερμομονωμένη ταράτσα μας.
4. Στους εξωτερικούς τοίχους. Είναι σημαντικό να μονώνουμε τους τοίχους μας όπως επίσης και να χρησιμοποιούμε υψηλής ενεργειακής απόδοσης συστήματα στα κουφώματα του κτηρίου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η τοποθέτηση θερμομόνωσης στα κτίρια βοηθά στη μείωση χιλιάδων τόνων εκπομπών αερίων ρύπων στο περιβάλλον κάθε χρόνο, καθώς οδηγεί σε εντυπωσιακή μείωση της κατανάλωσης καυσίμων για θέρμανση ή ψύξη.
Εικόνα 6: Εξωτερικές και εσωτερικές επιδράσεις στην εξωτερική τοιχοποιία κτιρίου. Ο ήλιος, η βροχή, ο άνεμος και η εξωτερική ρύπανση επιδρούν δυσμενώς στο κτίριο, τόσο στην εξωτερική επιφάνεια όσο και στις θερμικές απώλειες.
5. Γνωρίζεις για τις κεντρικές κλιματιστικές μονάδες υψηλής απόδοσης;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Οι κεντρικές κλιματιστικές μονάδες, είναι μονάδες για να καλύψουν τις απαιτήσεις σε ψύξη και θέρμανση σε μεγάλους χώρους, όπως μεγάλες οικίες ή επαγγελματικούς χώρους (π.χ. αίθουσες εκδηλώσεων, καφετέριες, σούπερ μάρκετ, ξενοδοχεία κ.α.)
Μια τέτοια μονάδα μπορεί να εξοικονομήσει αρκετά χρήματα στην επιχείρηση, καθώς θα λειτουργεί μόνο ένα μηχάνημα για να παρέχει την ανάλογη θέρμανση ή ψύξη.
Για παράδειγμα, εάν σε ένα ξενοδοχείο χρησιμοποιούσαμε κλιματιστικά, το κόστος για το κάθε ένα όπως και το κόστος εγκατάστασης θα ήταν πολύ μεγαλύτερο σε αντίθεση εάν χρησιμοποιούσαμε μια κεντρική κλιματιστική μονάδα. Από τον πίνακα διαχείρισης της μονάδος, θα μπορούσαμε να κλείσουμε το κλιματιστικό από κάποιο δωμάτιο εάν ο πελάτης δεν είναι μέσα και το έχει ξεχάσει ανοικτό ή να ρυθμίσουμε όλα τα κλιματιστικά να λειτουργούν σε συγκεκριμένους βαθμούς.
Οι κεντρικές κλιματιστικές μονάδες ελέγχουν την θερμοκρασία, την υγρασία και την καθαρότητα του αέρα. Συνδέονται με ένα κεντρικό δίκτυο αεραγωγών το οποίο διανέμει τον αέρα στους κλιματιζόμενους χώρους. Έχουν την δυνατότητα ελέγχου τους από απομακρυσμένα σημεία ή τοπικά στον εκάστοτε κλιματιζόμενο χώρο. Ο κεντρικός κλιματισμός έχει το πλεονέκτημα της λειτουργίας του εξαερισμού.
Ο Αερισμός & Εξαερισμός με Ανάκτηση ή αλλιώς τα Συστήματα Αερισμού & Εξαερισμού με Ανάκτηση Θερμότητας είναι ένα καινοτόμο & αυτόνομο σύστημα αερισμού των χώρων, το οποίο φιλτράρει τον εισερχόμενο αέρα & ταυτόχρονα τον προθερμαίνει ώστε να μηδενιστούν οι απώλειες θερμότητας (αντίστοιχα το καλοκαίρι προψύχει τον αέρα). Η ισορροπία που επιτυγχάνεται μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος επιτρέπει σημαντική μείωση του απαιτούμενου φορτίου ψύξης ή θέρμανσης.
Η ανάκτηση θερμότητας στα κεντρικά συστήματα κλιματισμού είναι υποχρεωτική με τον κανονισμό 1253/2014 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
6. Γνωρίζεις για τη χρήση του Φυσικού Αερίου στη θέρμανση;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Το φυσικό αέριο είναι ένα φυσικό προϊόν που βρίσκεται σε υπόγεια κοιτάσματα της γης και συναντάται είτε μόνο του είτε συνυπάρχει με κοιτάσματα πετρελαίου. Είναι μίγμα υδρογονανθράκων σε αέρια κατάσταση, αποτελούμενο κυρίως από μεθάνιο (σε ποσοστό άνω του 85%), που είναι ο ελαφρύτερος υδρογονάνθρακας, είναι πολύ καθαρό, χωρίς προσμίξεις και θειούχα συστατικά.
Η καύση του φυσικού αερίου παρουσιάζει σημαντικά οφέλη σε σύγκριση με την καύση του πετρελαίου καθώς αποτελεί μια πολύ καθαρή πηγή ενέργειας. Κατά τη διαδικασία της καύσης του παράγονται πολύ λιγότεροι ρύποι και εκλύεται πολύ μικρότερο ποσοστό διοξειδίου του άνθρακα που είναι υπεύθυνο για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Συνεπώς, η χρήση του φυσικού αερίου βοηθά στην προστασία του περιβάλλοντος και περιορίζει τη ρύπανση της ατμόσφαιρας.
Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται τόσο από τα νοικοκυριά όσο και από τις βιομηχανίες αλλά και μεγάλες κτιριακές εγκαταστάσεις θέρμανσης όπως ξενοδοχεία, νοσοκομεία, κτίρια γραφείων κ.α. Ένας από τους τρόπους που το χρησιμοποιούμε ευρύτατα είναι η θέρμανση. Η θερμογόνος δύναμη του φυσικού αερίου είναι μεγαλύτερη από αυτή του πετρελαίου. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι για να θερμάνουμε το χώρο μας με το φυσικό αέριο θα χρειαστεί να καταναλώσουμε λιγότερη ενέργεια ανά τετραγωνικό μέτρο συγκριτικά με το πετρέλαιο. Έτσι η χρήση του φυσικού αερίου στη θέρμανση έχει ως αποτέλεσμα την εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και χρημάτων για τον καταναλωτή.
Η θέρμανση με φυσικό αέριο μπορεί να γίνει σε νέες οικοδομές αλλά και σε υπάρχουσες πολυκατοικίες με αντικατάσταση του καυστήρα πετρελαίου από καυστήρα φυσικού αερίου, χωρίς να χρειάζονται άλλες παρεμβάσεις στο σύστημα. Η μέτρηση της κατανάλωσης γίνεται από τις ενδείξεις του μετρητή, όπως στις περιπτώσεις του ηλεκτρικού ρεύματος και του νερού.
Επίσης, το φυσικό αέριο δεν απαιτεί εγκατάσταση δεξαμενής, αφού είναι διαθέσιμο μέσα από το δίκτυο διανομής. Ωστόσο, προς το παρόν το δίκτυο είναι περιορισμένο σε τρεις μεγάλες περιοχές Αττική, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία. Επενδύσεις, όμως για την επέκτασή του έχουν ήδη ξεκινήσει και σε άλλα αστικά κέντρα.
7. Γνωρίζεις για την Εξοικονόμηση Ενέργειας στο Φωτισμό;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Η μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας στο φωτισμό μπορεί να επιτευχθεί αξιοποιώντας το φως της ημέρας σε ένα δωμάτιο. Όσο λιγότερο χρησιμοποιείται τεχνητός φωτισμός, τόσο μεγαλύτερη είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και τόσο χαμηλότερες είναι οι εκπομπές CO2. Προς αυτή τη κατεύθυνση, τα συστήματα διαχείρισης φωτισμού αποτελούν μια μέθοδο εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και πόρων γενικότερα. Σε αυτά περιλαμβάνονται:
Αισθητήρες φωτισμού: Οι αισθητήρες φωτισμού χρησιμοποιούνται για την αυτόματη απενεργοποίηση του λαμπτήρα όταν πλέον ο φυσικός φωτισμός επαρκεί.
Αισθητήρες παρουσίας: Οι αισθητήρες παρουσία μπορούν να αντιληφθούν πότε υπάρχει στο χώρο ανθρώπινη παρουσία, έτσι ώστε να απενεργοποιούνται αυτόματα όταν δεν ανιχνευθεί κίνηση στο χώρο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Συνδυάζονται εύκολα με χρονοδιακόπτες, τόσο για την εξοικονόμηση ενέργειας όσο και για τη διευκόλυνση του χρήστη.
Χρονοδιακόπτες: Οι χρονοδιακόπτες χρησιμοποιούνται για χώρους όπου απαιτείται ανθρώπινη παρουσία για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, όπως για παράδειγμα τα κλιμακοστάσια.
Ροοστάτες: Ο ροοστάτης (ή Dimmer) μεταβάλλει την καταναλισκόμενη ισχύ του λαμπτήρα με το δικό σας χειρισμό, εξοικονομώντας ενέργεια.
Παράλληλα, οι σύγχρονοι λαμπτήρες προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας και προστασίας του περιβάλλοντος. Σήμερα, οι κύριες κατηγορίες λαμπτήρων που κυκλοφορούν στην αγορά χωρίζονται σε 3 μεγάλες κατηγορίες, τους ξένου/αλογόνου, τους εξοικονόμησης (φθορισμού μικρού μεγέθους) και τους LED (διόδου εκπομπής φωτός).
Λαμπτήρες ξένου/αλογόνου: Οι λαμπτήρες με χρήση ξένου (γνωστοί και ως βελτιωμένοι λαμπτήρες πυρακτώσεως) καταναλώνουν 20 έως 25% λιγότερη ενέργεια παράγοντας το ίδιο φως σε σχέση με τους καλύτερους συμβατικούς λαμπτήρες πυράκτωσης. Μπορούν να βρεθούν στην αγορά σε δύο περιπτώσεις, είτε ως λαμπτήρες για φωτιστικά με ειδική υποδοχή είτε ως αντικαταστάτες των συμβατικών λαμπτήρων πυρακτώσεως. Στους βελτιωμένους λαμπτήρες πυράκτωσης με τεχνολbrbr
ογία αλογόνου, η κάψουλα αλογόνου τοποθετείται μέσα σε γυάλινο περίβλημα, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να έχει την όψη ενός κλασικού λαμπτήρα πυράκτωσης με συμβατικό κάλυκα. Και οι δύο τύποι παράγουν φως ισοδύναμης ποιότητας με τους συμβατικούς λαμπτήρες πυρακτώσεως, αλλά με κανονική χρήση έχουν τη διπλάσια διάρκεια ζωής (2.000 ώρες). Ωστόσο, η εξοικονόμηση ενέργειας που επιφέρουν δεν είναι τόσο μεγάλη όσο των άλλων ειδών λαμπτήρων. Η ενεργειακή τους κατηγορία είναι B ή C, ανάλογα με το μοντέλο.
Λαμπτήρες φθορισμού: Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται οι λαμπτήρες που εκμεταλλεύονται το φαινόμενο του φθορισμού. Είναι ιδιαίτερα αποδοτικοί και έχουν πάρει το όνομά τους από το γεγονός ότι για να παράγουν το ίδιο φως καταναλώνουν κατά περίπου 65-80% λιγότερη ενέργεια σε σχέση με τους λαμπτήρες πυρακτώσεως. Η διάρκεια ζωής τους είναι κατά πολύ μεγαλύτερη των απλών λαμπτήρων πυρακτώσεως και μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 6.000 – 15.000 ώρες. Βασικό μειονέκτημα αυτής της κατηγορίας λαμπτήρων είναι ότι δεν μπορούν να παράγουν άμεσα το μέγιστο της φωτεινότητάς τους. Χρειάζεται συνήθως κάποια λίγα λεπτά της ώρας για να φτάσουν στην τελική φωτεινότητα που παράγουν. Επιπλέον, λόγω της παρουσίας υδραργύρου στο εσωτερικό τους πρέπει να ακολουθηθούν συγκεκριμένα βήματα σε περίπτωση που καεί ή σπάσει ο λαμπτήρας. Συγκεκριμένα, σε περίπτωση που ο λαμπτήρας καεί πρέπει να επιστραφεί στο σημείο πώλησης ή σε άλλο σημείο συλλογής, ενώ στην περίπτωση που σπάσει πρέπει να αεριστεί καλά ο χώρος και μετά να συλλεχθούν τα θραύσματα με υγρό πανί. Πρέπει να αποφεύγετε την επαφή των θραυσμάτων με το δέρμα και δεν πρέπει να χρησιμοποιείτε ηλεκτρική σκούπα για τον καθαρισμό του χώρου. Η ενεργειακή κατάταξη των λαμπτήρων αυτών είναι Α.
Λαμπτήρες LED: Οι λαμπτήρες LED καταναλώνουν μέχρι και 80% λιγότερη ενέργεια από τους κλασικούς λαμπτήρες πυρακτώσεων και είναι φιλικότεροι περιβαλλοντικά, καθώς δεν περιέχουν υδράργυρο. Η διάρκεια ζωής που έχουν είναι ακόμα μεγαλύτερη από αυτή των λαμπτήρων φθορισμού (συνήθως πάνω από 30.000 ώρες), ενώ η απόδοσή τους είναι ισάξια. Ο τύπος αυτός λαμπτήρα μπορεί να αντικαταστήσει στο εγγύς μέλλον όλο το φάσμα των λαμπτήρων. Όταν ένας λαμπτήρας LED παύει να λειτουργεί πρέπει να επιστρέφεται στο σημείο αγοράς ή σε συγκεκριμένα σημεία συλλογής, έτσι ώστε να ανακυκλώνονται στη συνέχεια διάφορα μέρη του. Επιπλέον, οι λαμπτήρες LED συγκεντρώνουν μια σειρά πλεονεκτημάτων, όπως το γεγονός ότι δεν θερμαίνονται και κατά συνέπεια δεν αυξάνουν την θερμοκρασία του δωματίου που βρίσκονται, δεν είναι ευαίσθητοι σε κραδασμούς και χτυπήματα, δεν τρεμοπαίζουν και φτάνουν άμεσα στο μέγιστο της φωτεινότητάς του. Οι λαμπτήρες LED είναι ενεργειακής κατηγορίας Α.
8. Γνωρίζεις για τα Φωτοβολταϊκά (Φ/Β) σε κτίρια;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Τα φωτοβολταϊκά ανήκουν στη κατηγορία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Στην κατηγορία των ανανεώσιμων ηλιακών πηγών ενέργειας, τα ηλιοθερμικά συστήματα είναι πιο αποδοτικά από τα φωτοβολταϊκά. Η διαφορά των ηλιοθερμικών συστημάτων με τα φωτοβολταϊκά είναι ότι τα ηλιοθερμικά μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια πρώτα σε θερμική και μετέπειτα σε ηλεκτρισμό, ενώ τα φωτοβολταϊκά μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια απευθείας σε ηλεκτρική. Άλλη μία σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο είναι πως τα φωτοβολταϊκά δεν χρειάζονται ηλιοφάνεια για να παραγάγουν ηλεκτρισμό.
Υπάρχουν δυο κύριες κατηγορίες Φ/Β συστημάτων, τα διασυνδεδεμένα με το δίκτυο και τα αυτόνομα. Τα αυτόνομα φωτοβολταϊκά (off-grid) διαφοροποιούνται από τα διασυνδεδεμένα φωτοβολταϊκά (grid-tied ή on grid) συστήματα στο ότι δεν απαιτείται διασύνδεση με το δημόσιο δίκτυο (π.χ. ΔΕΗ) για να λειτουργήσουν. Τα αυτόνομα συστήματα πέρα από την ηλιακή ενέργεια μπορούν να εκμεταλλευτούν και την αιολική οπότε και ονομάζονται αυτόνομα υβριδικά συστήματα. Συνήθως τα αυτόνομα συστήματα περιλαμβάνουν μπαταρίες (συσσωρευτές) και ονομάζονται αυτόνομα συστήματα με αποθήκευση.
Διασυνδεδεμένα Φ/Β: Με τον όρο Διασυνδεδεμένα Φωτοβολταϊκά Συστήματα αναφερόμαστε στα συστήματα εκείνα τα οποία είναι διασυνδεδεμένα στο δίκτυο της ΔΕΗ και με τα οποία ο επενδυτής παράγει ηλεκτρική ενέργεια την οποία πουλά απευθείας στη ΔΕΗ έναντι μιας συγκεκριμένης τιμής που ορίζει το κράτος. Το Net Metering (Αυτοπαραγωγή) είναι ένα νέο πρόγραμμα της ΔΕΗ, με το οποίο οι καταναλωτές εγκαθιστώντας μια μονάδα φωτοβολταϊκών μπορούν να συμψηφίζουν την ενέργεια που παράγουν με την ενέργεια που καταναλώνουν για το σπίτι ή την επιχείρησή τους. Αν μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, παραχθεί από τον καταναλωτή περισσότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώθηκε, τότε το πλεόνασμα παρέχεται δωρεάν στο ηλεκτρικό δίκτυο. Αντίθετα, αν παραχθεί λιγότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώθηκε, τότε ο καταναλωτής πληρώνει μόνο τη διαφορά. Η εγκατάσταση ενός διασυνδεδεμένου φωτοβολταϊκού συστήματος για αυτοπαραγωγή και ενεργειακό συμψηφισμό μέσω του συστήματος Net Metering συμφέρει όλες τις επιχειρήσεις καθώς και τα σπίτια που έχουν υψηλές καταναλώσεις ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς η απόσβεση του μπορεί να γίνει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και από εκεί και πέρα να υπάρχει ένα σημαντικό μόνιμο όφελος.
Αυτόνομα Φ/Β: Τα αυτόνομα συστήματα ηλεκτροδότησης χρησιμοποιούνται σε κτίρια που είναι απομακρυσμένη και κατά συνέπεια κοστοβόρα ή αδύνατη η σύνδεση με το δημόσιο δίκτυο, σε πλωτά σκάφη, εξοχικά, τροχόσπιτα κ.α. Δεν είναι λίγοι οικισμοί στην Αφρικανική ήπειρο που τροφοδοτούνται πλήρως από αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα. Επίσης χρησιμοποιείται ως back-up λύση σε περιπτώσεις αυξημένης συχνότητας διακοπών ρεύματος κυρίως για επιχειρήσεις με ευαίσθητα προϊόντα (για παράδειγμα ένα κρεοπωλείο σε ένα τουριστικό νησί μετά τα black-out του 2013 στη Σαντορίνη). Στην Ελλάδα γίνεται χρήση κατά κόρον σε εξοχικά σπίτια που δεν έχουν ρεύμα. Τα τελευταία χρόνια η αύξηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας αύξησε κατακόρυφα τη ζήτηση τέτοιων συστημάτων σε επιχειρήσεις κυρίως τουριστικές (απομακρυσμένα μικρά ξενοδοχεία, καντίνες κ.α.) αλλά και σε κύριες κατοικίες.
Εικόνα 7: Σύστημα Φ/Β σε ταράτσα κτιρίου.Εικόνα 8: Σύστημα Φ/Β τοποθετημένο στην εξωτερική τοιχοποιία.
9. Γνωρίζεις για τις δυνατότητες αξιοποίησης της γεωθερμικής ενέργειας;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Γεωθερμία ή γεωθερμική ενέργεια ονομάζουμε τη φυσική θερμική ενέργεια της Γης που διαρρέει από το θερμό εσωτερικό του πλανήτη προς την επιφάνεια. Μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο έχει η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας για την κάλυψη αναγκών του, καθώς είναι μια πρακτικά ανεξάντλητη πηγή ενέργειας. Ανάλογα με το θερμοκρασιακό της επίπεδο μπορεί να έχει διάφορες χρήσεις.
• H υψηλής ενθαλπίας (>150°C) χρησιμοποιείται συνήθως για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
• Η μέσης ενθαλπίας (80 έως 150 °C) που χρησιμοποιείται για θέρμανση ή και ξήρανση ξυλείας και αγροτικών προϊόντων καθώς και μερικές φορές και για την παραγωγή ηλεκτρισμού.
• Η χαμηλής ενθαλπίας (25 έως 80 °C) που χρησιμοποιείται για θέρμανση χώρων, για θέρμανση θερμοκηπίων, για ιχθυοκαλλιέργειες, για παραγωγή γλυκού νερού.
H διάδοση της γεωθερμίας είχε καθυστερήσει μέχρι τώρα, κυρίως λόγω του κόστους των σχετικών εγκαταστάσεων. Σήμερα όμως η γεωθερμία, όπως και άλλες τεχνολογίες που αξιοποιούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (φωτοβολταϊκά, θερμικά ηλιακά κ.ά.), γνωρίζουν πολύ μεγάλη ζήτηση στην Ευρώπη, ενώ ανοδική είναι και η σχετική τάση στην Ελλάδα.
Η αβαθής γεωθερμία είναι διαθέσιμη και εκμεταλλεύσιμη παντού ανεξάρτητα από την ύπαρξη γεωθερμικού δυναμικού. Κατά το καλοκαίρι η θερμοκρασία της γης είναι ψυχρότερη της ατμοσφαιρικής, ενώ τον χειμώνα είναι θερμότερη. Το γεγονός αυτό μας επιτρέπει το καλοκαίρι να μεταφέρουμε θερμότητα από έναν θερμό χώρο στη γη, ενώ τον χειμώνα να απορροφούμε θερμότητα από το έδαφος μεταφέροντας τη στο ψυχρότερο χώρο. Η μεταφορά της θερμότητας γίνεται με γεωθερμικές αντλίες θερμότητας.
Οι γεωθερμικές αντλίες θερμότητας ακολουθούν τη βασική δομή των συνήθων αντλιών θερμότητας. Καθένας με ένα ψυγείο ή ένα κλιματιστικό μηχάνημα έχει γίνει μάρτυρας της λειτουργίας μιας αντλίας θερμότητας, ακόμα και αν ο όρος αντλία θερμότητας μπορεί να είναι άγνωστος. Όλες αυτές οι μηχανές, αντί να παράγουν θερμότητα, μεταφέρουν την υφιστάμενη θερμότητα από ένα χώρο χαμηλότερης θερμοκρασίας σε ένα χώρο υψηλότερης θερμοκρασίας. Έτσι, μια αντλία θερμότητας με πηγή θερμότητας τον εξωτερικό αέρα, λαμβάνει τη θερμότητα από τον υπαίθριο χώρο και την αντλεί στο εσωτερικό του κτιρίου. Μια γεωθερμική αντλία θερμότητας λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο, με τη διαφορά ότι η πηγή θερμότητάς της είναι η πιο ζεστή γη αντί του κρύου αέρα.
Οι γεωθερμικές αντλίες θερμότητας, εκμεταλλεύονται τη σταθερή θερμοκρασία του υπεδάφους, για να παρέχουν θέρμανση, ψύξη και ζεστά νερά χρήσης. Αξιοποιώντας ηλεκτρική ενέργεια, εξασφαλίζουν την μεταφορά θερμότητας από το υπέδαφος προς στο κτίριο, κατά την περίοδο της θέρμανσης και αντίστροφα από το κτίριο στο υπέδαφος, κατά την περίοδο ψύξης. Η πηγή θερμότητας των γεωθερμικών αντλιών θερμότητας μπορεί να είναι είτε επιφανειακά ύδατα (λίμνες, ποτάμια) είτε ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας, ή ρευστό το οποίο κυκλοφορεί εντός γεωεναλλακτών σε κλειστό κύκλωμα.
Οι γεωθερμικές αντλίες θερμότητας χαρακτηρίζονται από υψηλότερο συντελεστή απόδοσης έναντι των αντλιών θερμότητας αέρος, καθώς αξιοποιούν ως πηγή θερμότητας το υπέδαφος ή το νερό του υπεδάφους, το οποίο παρουσιάζει θερμοκρασιακή σταθερότητα καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους, με θερμοκρασία η οποία προσεγγίζει τη μέση θερμοκρασία της ατμόσφαιρας.
Μερικά από τα πλεονεκτήματα των γεωθερμικών αντλιών είναι: η πλήρης απεξάρτηση από συμβατικά καύσιμα, η διαρκής διαθεσιμότητα που δεν επηρεάζεται από τις κλιματικές συνθήκες, ο πολύ καλός βαθμός απόδοσης, οι μηδενικές εκπομπές ρύπων, το ελάχιστο κόστος συντήρησης και η μεγάλη διάρκεια ζωής λόγω του μικρού αριθμού μηχανικών μερών.
Εικόνα 9: Κατακόρυφο σύστημα γεωθερμίας κάθετα στην επιφάνεια του εδάφους, μέσα σε γεωτρήσεις ανοιγμένες από γεωτρύπανο.Εικόνα 10: Οριζόντιοι γεωεναλλάκτες παράλληλα προς την επιφάνεια του εδάφους σε βάθος συνήθως 1.2-1.8 μ
10. Γνωρίζεις για την ηλιακή ψύξη;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Η αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας για ψύξη χώρων είναι έννοια που παρουσιάζει μια σημασιολογική αντίθεση. Εν τούτοις είναι δυνατό ο ήλιος, ο οποίος προκαλεί την ανάγκη για ψύξη, να προσφέρει και την αναγκαία ενέργεια για την ικανοποίησή της. Σκοπός της ηλιακής ψύξης είναι η διατήρηση της θερμοκρασίας του ψυχωμένου χώρου σε επίπεδο χαμηλότερο της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, δαπανώντας γι’αυτό ηλιακή ενέργεια.
Η ηλιακή ψύξη μπορεί να επιτευχθεί με δύο βασικούς τρόπους: Με συλλογή της ηλιακής ακτινοβολίας μέσω ηλιακών συλλεκτών και αξιοποίηση της θερμικής ενέργειας για παραγωγή ψύξης και με χρήση φωτοβολταϊκών συστημάτων για μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική και μετέπειτα καθοδήγηση ηλεκτροκίνητου μέσου.
Ο επίπεδος ηλιακός συλλέκτης είναι ο πιο διαδεδομένος τύπος ηλιακών συλλεκτών για παραγωγή θερμού νερού οικιακής χρήσης και για θέρμανση /ψύξη χώρων.
Οι ψύκτες αποτελούν τον πυρήνα των εγκαταστάσεων ηλιακού κλιματισμού. Αν και οι ηλιακοί συλλέκτες είναι αυτοί που παρέχουν την αναγκαία ενέργεια σε μια εγκατάσταση, οι ψύκτες αποτελούν το μηχανισμό που είναι ικανός να παράγει ψύξη χρησιμοποιώντας το θερμό νερό που έρχεται από τους ηλιακούς συλλέκτες. Πιο συγκεκριμένα, ο ψύκτης μεταφέρει θερμότητα από ένα υγρό μέσω συμπίεσης ατμών ή ψυκτικού κύκλου απορρόφησης. Συνήθως ως ψυκτικό μέσο χρησιμοποιείται το νερό, το οποίο μπορεί ακόμα να περιέχει 20% γλυκόλη και αντιδιαβρωτικά υλικά. Άλλα ρευστά, π.χ. λεπτά έλαια, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν ως ψυκτικό μέσο.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι ψυκτών: Οι ψύκτες απορρόφησης και οι ψύκτες προσρόφησης που χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες, λειτουργούν όμως κυρίως με ηλεκτρισμό, ατμό ή φυσικό αέριο. Οι ψύκτες αυτοί παράγουν ψύξη μέσω του «αντίστροφου κύκλου Rankine» (γνωστού και ως «συμπίεση ατμών»). Οι ψύκτες απορρόφησης είναι σήμερα, παγκόσμια, οι πιο διαδεδομένοι ψύκτες.
Ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για την υιοθέτηση των τεχνολογιών ηλιακού κλιματισμού είναι το ψηλό κόστος της αρχικής επένδυσης σε σχέση με μια συμβατική εγκατάσταση. Για το λόγο αυτό πριν από οποιαδήποτε εγκατάσταση ηλιακού κλιματισμού απαιτείται μελέτη σκοπιμότητας και οικονομική ανάλυση προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου.
Εικόνα 11: Ηλιακοί συλλέκτες με σωλήνες κενού για θέρμανση και ηλιακή ψύξη.
11. Γνωρίζεις για το πρότυπο ΚΝΧ στον κτιριακό αυτοματισμό;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Η τεχνολογία ΚΝΧ είναι ένα παγκόσμιο πρότυπο για τον οικιακό και κτιριακό έλεγχο και αυτοματισμό. Η ανοικτή πλατφόρμα του ΚΝΧ έχει κατοχυρωθεί στα ευρωπαϊκά πρότυπα ΕΝ 50090 και ΕΝ 13321-1 καθώς και στα Διεθνή πρότυπα ISO/IEC 14543.
Ο μεγάλος αριθμός κατασκευαστών προσφέρει μια ποικιλία από πιστοποιημένα και συμβατά μεταξύ τους-KNX προϊόντα, σύμφωνα με τα τελευταία τεχνικά πρότυπα. Οι συσκευές ελέγχου που είναι πιστοποιημένες κατά KNX (διακόπτες, αισθητήρες κτλ.) προσαρμόζονται σε οικιακές ή ηλεκτρικές συσκευές (φωτισμός, αντλίες θερμότητας, κλιματιστικά κτλ.) και παρουσιάζουν τεράστιες δυνατότητες ελέγχου της καταναλισκόμενης ενέργειας. Για παράδειγμα, ο φωτισμός χώρου μπορεί να ελέγχεται από το διακόπτη χώρου σε συνδυασμό όμως με έναν αισθητήρα φωτεινότητας –σε περίπτωση που το επίπεδο φωτεινότητας κατά τη διάρκεια της ημέρας στο χώρο είναι το απαιτούμενο, δεν θα επιτρέπεται η έναυση των φωτιστικών, για προφανείς λόγους εξοικονόμησης ενέργειας.
Πέρα από τις δυνατότητες στον έλεγχο φωτισμού, θέρμανσης/εξαερισμού/κλιματισμού, κινητήρων (τέντες, ρολά, στόρια, παράθυρα, γκαραζόπορτες), συναγερμού, αυτοματισμού κλπ., μια οικιακή εγκατάσταση ΚΝΧ, μπορεί να αλληλεπιδράσει με ελεγκτές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων ΚΝΧ, με μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση ΚΝΧ και με ΚΝΧ ψηφιακούς μετρητές, ώστε να μετατρέψει τον οικιακό καταναλωτή σε “οικιακή εικονική μονάδα παραγωγής ισχύος” ή αλλιώς αυτοπαραγωγό.
Το KNX είναι η βάση για όλες τις εφαρμογές οικιακού αυτοματισμού.
12. Γνωρίζεις για την τεχνολογία Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας (ΣΗΘ);
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Τα συστήματα Συνδυασμένης παραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας (ΣΗΘ - γνωστή και ως Συμπαραγωγή) παράγουν ταυτόχρονα ηλεκτρική (ή/και μηχανική) και θερμική ενέργεια από την ίδια αρχική πηγή ενέργειας. Η θερμική ενέργεια, η οποία ανακτάται σε ένα σύστημα ΣΗΘ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θέρμανση ή ψύξη στη βιομηχανία ή τα κτίρια.
Η συμπαραγωγή έχει τεράστιο εύρος εφαρμογών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βιομηχανίες, αθλητικές εγκαταστάσεις, εμπορικά κέντρα, θερμοκήπια, οικιστικά συγκροτήματα κτλ. Κυρίως ως καύσιμο χρησιμοποιείται το φυσικό αέριο αλλά σε ειδικές εφαρμογές, όπως σε αγροτικές επιχειρήσεις χρησιμοποιείται με επιτυχία και η βιομάζα.
Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται μπορεί είτε να χρησιμοποιηθεί για ιδία χρήση (αυτοπαραγωγή) δηλαδή για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του παραγωγού (ιδιώτη ή επιχείρησης) είτε για πώληση στο δίκτυο.
Η θερμική ενέργεια που παράγεται έχει πολλαπλές χρήσεις ανάλογα με τις ανάγκες του χρήστη. Μερικές από τις κυριότερες είναι:
• Παραγωγή ζεστού νερού για κυκλώματα θέρμανσης.
• Παραγωγή Ζεστού Νερού Χρήσης.
• Παραγωγή ατμού (κυρίως για βιομηχανίες και βιοτεχνίες).
• Παραγωγή ζεστού νερού για χρήση σε ψυκτικά συγκροτήματα με τελικό σκοπό την παραγωγή ψύξης.
Η Συμπαραγωγή είναι ώριμη τεχνολογία και εφαρμόζεται ευρέως, ενώ συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών (ΒΔΤ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
13. Γνωρίζεις για τα Συστήματα Διαχείρισης Κτιρίων (BMS);
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Η ονομασία BMS προέρχεται από το Building Management System, δηλαδή Σύστημα Διαχείρισης Κτιρίου. Πρόκειται για ένα σύστημα ελέγχου που εγκαθίσταται σε κτίρια, για να εποπτεύει και να ελέγχει όλα τα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα του κτιρίου, όπως: Ψύξη, Θέρμανση, Εξαερισμό, Φωτισμό, Συστήματα Ενέργειας.
Το BMS συνήθως χρησιμοποιείται σε μεγάλα κτίρια. Η βασική λειτουργία του είναι να διαχειρίζεται την θερμοκρασία, το επίπεδο CO2 και την υγρασία ενός κτιρίου. Τα περισσότερα BMS συστήματα ελέγχουν την παραγωγή θέρμανσης και ψύξης, διαχειρίζονται τα συστήματα που διανέμουν τον αέρα παντού μέσα στο κτίριο και τοπικά ελέγχουν τη μίξη θερμού και ψυχρού αέρα για να επιτύχουν την κατάλληλη θερμοκρασία κάθε χώρου. Επίσης ελέγχουν την στάθμη ανθρώπινης παραγωγής CO2, αναμιγνύοντας εξωτερικό καθαρό αέρα με τον εσωτερικό του κτιρίου και ανεβάζοντας την στάθμη Ο2 χωρίς να υπάρχουν σοβαρές απώλειες Θέρμανσης/Ψύξης.
Με την εγκατάσταση ενός συστήματος διαχείρισης BMS σε ένα μεγάλο κτίριο (π.χ. Νοσοκομείο, Υπουργείο, Σχολείο, Κοινωνική Υπηρεσία, κλπ) έχουμε γραφική απεικόνιση του συνόλου των εγκαταστάσεών του σε μια οθόνη Η/Υ ανεξαρτήτως μεγέθους του κτιρίου. Αυτό αυτόματα μας παρέχει άμεση πληροφόρηση, δίνοντάς μας την ευκαιρία να έχουμε την εποπτεία του κτιρίου και να παρέμβουμε σε περίπτωση βλάβης ή ανάγκης αλλαγής των παραμέτρων λειτουργίας.
Ο σημαντικότερος λόγος εγκατάστασης ενός συστήματος BMS είναι η μείωση του κόστους λειτουργίας των μεγάλων κτιρίων. Η εξοικονόμηση ενέργειας και κόστους επιτυγχάνεται με τον αυστηρό χρονοπρογραμματισμό των ελεγχόμενων εγκαταστάσεων. Προγραμματίζονται να λειτουργούν συστήματα κατά τη λειτουργία του κτιρίου, ενώ τις ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι και επισκέπτες στον χώρο, δίνεται εντολή απενεργοποίησής τους. Τέτοια είναι ο φωτισμός, η ψύξη, η θέρμανση, οι ανελκυστήρες κ.ά.
Ένα κτίριο που ελέγχεται από τα συστήματα BMS συχνά αναφέρεται ως «έξυπνο κτίριο» ή «έξυπνο σπίτι». Ένα Έξυπνο Κτίριο – Smart Building, είναι η επόμενη γενιά των συμβατικών κτιρίων.
14. Γνωρίζεις για τη χρήση των Fan Coils στον κλιματισμό κτιρίου;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
Τα Fan Coils ή αλλιώς «Σώματα εξαναγκασμένης κυκλοφορίας αέρα» στα ελληνικά, είναι μονάδες που συνδέονται στο υδραυλικό δίκτυο και μέσω του ανεμιστήρα που διαθέτουν, προσφέρουν θέρμανση και ψύξη στο χώρο που είναι εγκατεστημένα.
Η κυριότερη χρήση τους είναι σαν σώματα ψύξης- θέρμανσης, καθώς λειτουργούν εξαιρετικά με τις αντλίες θερμότητας. Επίσης μπορούν να συνδεθούν και σε σύστημα γεωθερμίας.
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα χρήσης των fan coil σε σχέση με τα άλλα συμβατικά σώματα είναι τα εξής:
• Έχουν αυξημένη απόδοση σε θέρμανση και ψύξη λόγω της εξαναγκασμένης κυκλοφορίας του αέρα που δημιουργείται από τον ανεμιστήρα που διαθέτουν.
• Μπορούν να συνδεθούν σε εμφανή αλλά και κρυφά σημεία του χώρου.
• Είναι τα πλέον κατάλληλα για επαγγελματικούς χώρους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι υπάρχει δυνατότητα προγραμματισμού των fan coil μέσα από το παγκόσμιο πρότυπο KNX, παρέχοντας λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας και θερμικής άνεσης. Ενσωματώνοντας ένα fan coil σύστημα σε μία εγκατάσταση ΚΝΧ γίνεται έλεγχος θερμοστάτη χώρου και προσαρμογή λειτουργίας του συστήματος, σύμφωνα με την θερμοκρασία του δωματίου, αλλά και την θερμοκρασία που επιλέγει ο χρήστης.
Εικόνα 12: Fan Coil δαπέδου εμφανέςΕικόνα 13: Fan Coil κρυφού τύπου ψευδοροφής.